Normy i specyfikacje
Gwinty calowe - porównanie
Gwint calowy a metryczny – czym się różnią?
W systemie metrycznym średnica i skok gwintu podawane są w milimetrach, natomiast w systemie calowym stosuje się cale oraz liczbę zwojów na cal (TPI – Threads Per Inch). Choć na pierwszy rzut oka mogą wyglądać podobnie, są całkowicie niekompatybilne – próba dopasowania gwintu calowego do metrycznego skończy się uszkodzeniem połączenia.
Najczęściej stosowane gwinty calowe to:
• UNC (Unified National Coarse) – o większym skoku, stosowany tam, gdzie liczy się szybki montaż i odporność na zanieczyszczenia.
• UNF (Unified National Fine) – drobniejszy, zapewniający lepszą wytrzymałość i precyzyjne dopasowanie.
• 8UN (8-Thread Series) – wykorzystywany w elementach o dużych średnicach, takich jak śruby wysokowytrzymałościowe czy komponenty stosowane w energetyce i przemyśle ciężkim.
Dlaczego gwinty calowe są nadal używane?
Choć Europa stosuje głównie system metryczny, gwinty calowe wciąż są powszechne w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Można je znaleźć w przemyśle lotniczym, motoryzacyjnym, a także w hydraulice. Wiele amerykańskich maszyn używanych na europejskim rynku również wymaga śrub i nakrętek z gwintem calowym, co sprawia, że są one nadal poszukiwane.
| UNC | UNF | 8UN | M | ||||||
| Wymiar nominalny Nominal size | Ilosć zwoi na cal Thread per inch | Wymiar nominalny Nominal size | Ilosć zwoi na cal Thread per inch | Wymiar nominalny Nominal size | Ilosć zwoi na cal Thread per inch | ||||
| cale | mm | cale | mm | cale | mm | ||||
| 1/4 | 6 350 | 20 | – | – | – | – | M6 | ||
| 5/16 | 7 937 | 18 | – | – | – | – | M8 | ||
| 3/8 | 9 525 | 16 | 3/8 | 9 525 | 24 | – | – | M10 | |
| 7/16 | 11 112 | 14 | 7/16 | 11 112 | 20 | – | – | M12 | |
| 1/2 | 12 700 | 13 | 1/2 | 12 700 | 20 | – | – | M14 | |
| 9/16 | 14 287 | 12 | 9/16 | 14 287 | 18 | – | – | – | |
| 5/8 | 15 875 | 11 | 5/8 | 15 875 | 18 | – | – | M16 | |
| 3/4 | 19 050 | 10 | 3/4 | 19 050 | 16 | – | – | M20 | |
| 7/8 | 22 225 | 9 | 7/8 | 22 225 | 14 | – | – | M22 | |
| 1 | 25 400 | 8 | 1 | 25 400 | 12 | – | – | M24 | |
| 1 1/8 | 28 575 | 7 | 1 1/8 | 28 575 | 12 | 1 1/8 | 28 575 | 8 | M30 |
| 1 1/4 | 31 750 | 7 | 1 1/4 | 31 750 | 12 | 1 1/4 | 31 750 | 8 | M33 |
| 1 3/8 | 34 925 | 6 | 1 3/8 | 34 925 | 12 | 1 3/8 | 34 925 | 8 | M36 |
| 1 1/2 | 38 100 | 6 | 1 1/2 | 38 100 | 12 | 1 1/2 | 38 100 | 8 | M39 |
| – | – | – | – | 1 5/8 | 41 275 | 8 | – | ||
| 1 3/4 | 44 450 | 5 | – | – | 1 3/4 | 44 450 | 8 | M45 | |
| – | – | – | – | 1 7/8 | 47 625 | 8 | – | ||
| 2 | 50 000 | 4 1/2 | – | – | 2 | 50 000 | 8 | M52 | |
| 2 1/4 | 57 150 | 4 1/2 | – | – | 2 1/4 | 57 150 | 8 | M46 | |
| 2 1/2 | 53 500 | 4 | – | – | 2 1/2 | 53 500 | 8 | M64 | |
| 2 3/4 | 69 850 | 4 | – | – | 2 3/4 | 69 850 | 8 | – | |
| 3 | 76 200 | 4 | – | – | 3 | 76 200 | 8 | M76 | |
| 3 1/4 | 82 550 | 4 | – | – | 3 1/4 | 82 550 | 8 | – | |
| 3 1/2 | 88 900 | 4 | – | – | 3 1/2 | 88 900 | 8 | – | |
| 3 3/4 | 95 250 | 4 | – | – | 3 3/4 | 95 250 | 8 | – | |
| 4 | 101 600 | 4 | – | – | 4 | 101 600 | 8 | – | |
Inne artykuły z tej kategorii
Stale i materiały
Jakie są właściwości stali nierdzewnej? Najważniejszą właściwością stali nierdzewnej jest to, że jest odporna...
Jaki pręt gwintowany najlepiej zastosować do szalunków? Najważniejsze informacje.
Pręty gwintowane
Pręty gwintowane są zatem dobre do szalunków ze względu na swoją trwałość, ogólnodostępność i możliwość...
Połączenie gwintowe – czym, jest działa, zastosowanie
Pręty gwintowane
Podział gwintów Do najczęściej używanych gwintów należą gwinty trójkątne (takie jak rurowe walcowe i metryczne)...