Normy i specyfikacje

Przelicznik wagowy

Przelicznik wagowy – jak określić wagę śrub i nakrętek? 

Waga pojedynczej śruby czy nakrętki jest łatwa do obliczenia – wystarczy pomnożyć objętość przez ciężar właściwy materiału. Problem pojawia się, gdy trzeba oszacować masę większej liczby elementów, np. tysiąca sztuk. W rzeczywistości śruby i nakrętki nie układają się idealnie, a pomiędzy nimi powstają wolne przestrzenie. Dlatego stosuje się przelicznik wagowy, który uwzględnia specyfikę danego detalu. 

Czy waga rośnie proporcjonalnie do rozmiaru? 

Nie zawsze. Wzrost średnicy gwintu, długości czy proporcji d/l (średnica do długości) nie powoduje liniowego przyrostu wagi. Przykłady: 

  • Śruby sześciokątne (DIN 933, pełny gwint)
    Tysiąc śrub M5 x 8 waży 2,33 kg. Zwiększenie gwintu do M6 sprawia, że ta sama liczba śrub waży już 3,86 kg. Podwojenie średnicy do M12 skutkuje wzrostem wagi do 190,01 kg, a dla M30 – aż 1374,24 kg.
  • Śruby sześciokątne (DIN 931, gwint częściowy)
    Tysiąc śrub M5 x 25 waży 4,8 kg. Gdy długość wzrośnie trzykrotnie przy tym samym gwincie, masa rośnie do 12,7 kg. Dla M36 x 100 waga wynosi 1130 kg, a dla M36 x 300 już 2770 kg.

Jak sprawdzić wagę śrub i nakrętek przed zamówieniem? 

Aby ułatwić obliczenia, przygotowaliśmy trzy tabele z najczęściej przeliczanymi wagami:
Wagi nakrętek sześciokątnych (DIN 934)
Wagi śrub z łbem sześciokątnym (DIN 933)
Wagi śrub z łbem sześciokątnym (DIN 931) 

Wagi nakrętek sześciokątnych (DIN 934)

RozmiarWaga 100 szt. [kg]Waga 1000 szt. [kg]
M50,111,1
M60,151,5
M80,292,9
M100,515,1
M120,888,8
M161,7917,9
M203,0630,6
M245,5555,5
M3010,8108
M3616,9169

Wagi śrub z łbem sześciokątnym (DIN 933)

RozmiarWaga 100 szt. [kg]Waga 1000 szt. [kg]
M5x80,232,33
M6x80,393,86
M8x200,868,57
M10x251,4714,71
M12x302,1921,89
M16x404,6646,6
M20x508,0980,91
M24x6013,65136,5
M30x8019190,01
M36x10031,8318

Wagi śrub z łbem sześciokątnym (DIN 931)

RozmiarWaga 100 szt. [kg]Waga 1000 szt. [kg]
M5x250,484,8
M6x300,737,3
M8x401,5215,2
M10x502,5325,3
M12x603,939
M16x808,383
M20x10015,05150,5
M24x15027270
M30x20042,1421
M36x3002772770

Z określeniem wagi pojedynczej bryły nie ma problemu. Wystarczy ją zmierzyć i pomnożyć objętość przez ciężar właściwy materiału. Zadanie się komplikuje, jeśli elementów jest np. tysiąc i nie da się ich upakować tak, aby nie było między nimi wolnych przestrzeni. Z pomocą przychodzi tu przelicznik wagowy. Jest on podawany dla konkretnego detalu. Zależność pomiędzy wagą a rozmiarami nie zawsze jest liniowa. 

Tysiąc sztuk śrub wykonanych zgodnie z normą PN-85/M-82105/B, DIN 933, PN-EN 24017 o gwincie M5 i d/l=8 waży 2,33 kg. Zwiększenie gwintu o 20% (do M6), powoduje, że tyle samo śrub waży już 3,86 kg, choć zachowany jest stosunek d/l. Dwukrotny wzrost gwintu, do M12, skutkuje tym, że przy współczynniku d/l wynoszącym 240 z waga tysiąca detali to już 190,01 kg. Przy zachowaniu d/l=240 ale zwiększeniu gwintu do M30 tysiąc śrub waży już 1374, 24 kg. 

Tysiąc sztuk śrub PN-85/M-82101/B, DIN 931, PN-EN 24014 o gwincie M5 i d/l=25 waży 4,8 kg. Trzykrotny wzrost d/l, przy zachowaniu tego samego gwintu powoduje, że śruby ważą 12,7 kg. Dla największego gwintu opisanego tymi normami  (M36) tysiąc sztuk śrub o d/l=100 waży 1130 kg, zaś dla d/l=300 ta sama liczba śrub waży już 2770 kg. Zależność wagi od proporcji d/l przy stałej wartości gwintu jest więc możliwa do zgrubnego oszacowania. Aby upewnić się co do ciężaru zamawianych detali, skontaktuj się z działem handlowym firmy Elgo. 

Inne artykuły z tej kategorii

Właściwości chemiczne śrub

Śruby i wkręty

Klasa własności Materiał i obróbka Skład chemiczny (analiza kontrolna) % (m/m) Temperatura...

Więcej

Tabela skoków gwintów metrycznych

Normy i specyfikacje

Gwint metryczny to podstawowy i znormalizowany rodzaj gwintu złącznego, który charakteryzuje się wysoką wytrzymałością...

Więcej

Rodzaje śrub stosowanych przy montażu paneli fotowoltaicznych

Fotowoltaika

Śruby dwugwintowe sprzedawane są również jako pojedyncze elementy, gdyż w połączeniu z kołkami sprawdzają się...

Więcej