Normy i specyfikacje

Przelicznik wagowy

Przelicznik wagowy – jak określić wagę śrub i nakrętek? 

Waga pojedynczej śruby czy nakrętki jest łatwa do obliczenia – wystarczy pomnożyć objętość przez ciężar właściwy materiału. Problem pojawia się, gdy trzeba oszacować masę większej liczby elementów, np. tysiąca sztuk. W rzeczywistości śruby i nakrętki nie układają się idealnie, a pomiędzy nimi powstają wolne przestrzenie. Dlatego stosuje się przelicznik wagowy, który uwzględnia specyfikę danego detalu. 

Czy waga rośnie proporcjonalnie do rozmiaru? 

Nie zawsze. Wzrost średnicy gwintu, długości czy proporcji d/l (średnica do długości) nie powoduje liniowego przyrostu wagi. Przykłady: 

  • Śruby sześciokątne (DIN 933, pełny gwint)
    Tysiąc śrub M5 x 8 waży 2,33 kg. Zwiększenie gwintu do M6 sprawia, że ta sama liczba śrub waży już 3,86 kg. Podwojenie średnicy do M12 skutkuje wzrostem wagi do 190,01 kg, a dla M30 – aż 1374,24 kg.
  • Śruby sześciokątne (DIN 931, gwint częściowy)
    Tysiąc śrub M5 x 25 waży 4,8 kg. Gdy długość wzrośnie trzykrotnie przy tym samym gwincie, masa rośnie do 12,7 kg. Dla M36 x 100 waga wynosi 1130 kg, a dla M36 x 300 już 2770 kg.

Jak sprawdzić wagę śrub i nakrętek przed zamówieniem? 

Aby ułatwić obliczenia, przygotowaliśmy trzy tabele z najczęściej przeliczanymi wagami:
• Wagi nakrętek sześciokątnych (DIN 934)
• Wagi śrub z łbem sześciokątnym (DIN 933)
• Wagi śrub z łbem sześciokątnym (DIN 931)

Wagi nakrętek sześciokątnych (DIN 934):

RozmiarWaga 100 szt. [kg]Waga 1000 szt. [kg]
M50,111,1
M60,151,5
M80,292,9
M100,515,1
M120,888,8
M161,7917,9
M203,0630,6
M245,5555,5
M3010,8108
M3616,9169

Wagi śrub z łbem sześciokątnym (DIN 933):

RozmiarWaga 100 szt. [kg]Waga 1000 szt. [kg]
M5x80,232,33
M6x80,393,86
M8x200,868,57
M10x251,4714,71
M12x302,1921,89
M16x404,6646,6
M20x508,0980,91
M24x6013,65136,5
M30x8019190,01
M36x10031,8318

Wagi śrub z łbem sześciokątnym (DIN 931):

RozmiarWaga 100 szt. [kg]Waga 1000 szt. [kg]
M5x250,484,8
M6x300,737,3
M8x401,5215,2
M10x502,5325,3
M12x603,939
M16x808,383
M20x10015,05150,5
M24x15027270
M30x20042,1421
M36x3002772770

Z określeniem wagi pojedynczej bryły nie ma problemu. Wystarczy ją zmierzyć i pomnożyć objętość przez ciężar właściwy materiału. Zadanie się komplikuje, jeśli elementów jest np. tysiąc i nie da się ich upakować tak, aby nie było między nimi wolnych przestrzeni. Z pomocą przychodzi tu przelicznik wagowy. Jest on podawany dla konkretnego detalu. Zależność pomiędzy wagą a rozmiarami nie zawsze jest liniowa. 

Tysiąc sztuk śrub wykonanych zgodnie z normą PN-85/M-82105/B, DIN 933, PN-EN 24017 o gwincie M5 i d/l=8 waży 2,33 kg. Zwiększenie gwintu o 20% (do M6), powoduje, że tyle samo śrub waży już 3,86 kg, choć zachowany jest stosunek d/l. Dwukrotny wzrost gwintu, do M12, skutkuje tym, że przy współczynniku d/l wynoszącym 240 z waga tysiąca detali to już 190,01 kg. Przy zachowaniu d/l=240 ale zwiększeniu gwintu do M30 tysiąc śrub waży już 1374, 24 kg. 

Tysiąc sztuk śrub PN-85/M-82101/B, DIN 931, PN-EN 24014 o gwincie M5 i d/l=25 waży 4,8 kg. Trzykrotny wzrost d/l, przy zachowaniu tego samego gwintu powoduje, że śruby ważą 12,7 kg. Dla największego gwintu opisanego tymi normami  (M36) tysiąc sztuk śrub o d/l=100 waży 1130 kg, zaś dla d/l=300 ta sama liczba śrub waży już 2770 kg. Zależność wagi od proporcji d/l przy stałej wartości gwintu jest więc możliwa do zgrubnego oszacowania. Aby upewnić się co do ciężaru zamawianych detali, skontaktuj się z działem handlowym firmy Elgo. 

Inne artykuły z tej kategorii

Różnice pomiędzy DIN 975 vs. DIN 976

Pręty gwintowane

Norma DIN 975 opisuje sposób wykonania pręta gwintowanego. Od pewnego czasu elementy produkowane według normy DIN 975...

Więcej

Połączenie gwintowe – czym, jest działa, zastosowanie

Pręty gwintowane

Podział gwintów Do najczęściej używanych gwintów należą gwinty trójkątne (takie jak rurowe walcowe i metryczne)...

Więcej

Jak produkuje się śruby? Podstawowe informacje

Śruby i wkręty

Jak długo trwa produkcja śrub? Czas produkcji śrub zależy od wielu czynników, takich jak typ śruby, materiał, z którego...

Więcej