Śruby i wkręty

Moment dokręcania śrub

Moment dokręcania śrub – dlaczego ma znaczenie? 

Moment dokręcania śrub to jeden z tych parametrów, który jest bardzo ważny dla trwałości połączeń, a jednak często jest lekceważony. Zbyt słabe dokręcenie? Ryzyko poluzowania elementów pod wpływem wibracji. Zbyt mocne? Można uszkodzić gwint lub nawet zerwać śrubę.  

Jak dobrać właściwy moment dokręcania? 

Klucz dynamometryczny to narzędzie, które pozwala wprowadzić naukową precyzję w praktyczne zadania. Dobrze dobrany moment dokręcania to dowód na to, jak ważne jest zachowanie równowagi między siłą a precyzją – zasada, którą cenią sobie nie tylko profesjonaliści, ale każdy, kto dba o solidność swoich projektów. 

Dlaczego długość klucza ma znaczenie? 

Czy wiesz, że zmiana długości klucza już o kilka centymetrów może wpłynąć na potrzebną siłę dokręcania? A w przemyśle motoryzacyjnym i lotniczym precyzyjne wartości momentu są tak istotne, że stosuje się klucze dynamometryczne z tolerancją sięgającą setnych części niutonometra? 

Gdzie znaleźć wartości momentów dokręcania? 

Jednak gdzie szukać wartości momentów dokręcania śrub stosowanych w budownictwie i konstrukcjach stalowych?  

Przygotowaliśmy tabelę, która ułatwi dobór odpowiednich parametrów dla śrub i nakrętek z gwintem zwykłym i drobnozwojnym. 

Tabela wartości momentów dokręcania śrub oraz nakrętek z gwintem zwykłym 

Średnica Momenty dokręcania MA wyrażone w [Nm] 
Klasa 4.6 5.6 8.8 10.9 12.9 
M4 1.02 1.37 3.3 4.8 5.6 
M5 2.0 2.7 6.5 9.5 11.2 
M6 3.5 4.6 11.3 16.5 19.3 
M8 8.4 11.0 27.3 40.1 46.9 
M10 17.0 22.0 54.0 79.0 93.0 
M12 29.0 39.0 93.0 137.0 160.0 
M14 46.0 62.0 148.0 218.0 255.0 
M16 71.0 95.0 230.0 338.0 395.0 
M18 97.0 130.0 329.0 469.0 549.0 
M20 138.0 184.0 464.0 661.0 773.0 
M22 186.0 250.0 634.0 904.0 1057.0 
M24 235.0 315.0 798.0 1136.0 1329.0 
M27 350.0 470.0 1176.0 1674.0 1959.0 
M30 475.0 635.0 1597.0 2274.0 2662.0 
M33 645.0 865.0 2161.0 3078.0 3601.0 
M36 1080.0 1440.0 2778.0 3957.0 4631.0 
M39 1330.0 1780.0 3597.0 5123.0 5994.0 
M42 1605.0 2006.0 4413.0 6285.0 7354.0 
M45 2005.0 2506.0 5512.0 7851.0 9187.0 
M48 2424.0 3030.0 6667.0 9495.0 11112.0 
M52 3116.0 3896.0 8570.0 12206.0 14284.0 
M56 3883.0 4854.0 10678.0 15208.0 17797.0 
M60 4818.0 6022.0 13249.0 18870.0 22082.0 
M64 5802.0 7252.0 15955.0 22724.0 26592.0 
M68 7012.0 8765.0 19282.0 27462.0 32137.0 
M72 8379.0 10474.0 23043.0 32819.0 38405.0 
M76 9903.0 12378.0 27232.0 38785.0 45387.0 
M80 11610.0 14514.0 31930.0 45476.0 53216.0 
M90 16796.0 20995.0 46188.0 65783.0 76980.0 
M100 23381.0 29226.0 64297.0 91574.0 107161.0 
Orientacyjne wartości momentów dokręcania śrub trzpieniowych z gwintem grubym dla współczynnika tarcia wynoszącego μc = 0,14 

 

Moment dokręcania śrub to wartość wektorowa, która informuje o tym, z jaką siłą należy dokręcać śrubę ramieniem klucza o określonej długości, aby osiągnąć optymalne i trwałe dopasowanie łączonych elementów. Moment dokręcania (ang. Torque) wyrażamy w niutonometrach (Nm), czyli wzorem F x L (siła raz długość ramienia obracającego). 

Każde połączenie śrub posiada swój moment dokręcenia, który musimy znać, aby było ono trwałe i odporne na drgania i obciążenia. Krótko mówiąc, musimy wiedzieć jaki moment dokręcania ma śruba, aby nie uległa ona odkręceniu (np. śruby mocujące koła w samochodzie) lub aby nie uszkodzić gwintu. Ważnym aspektem, który trzeba także brać pod uwagę jest siła naprężenia wstępnego. Zależna ona jest od współczynnika tarcia oraz właśnie od momentu dokręcania śruby. 

Wartości momentu dokręcania śrub możemy odczytać z tabeli podawanych przez producentów, które obejmują takie parametry jak: klasa wytrzymałości, średnica, skok czy rodzaj gwintu. 

Zagwarantowanie odpowiedniego połączenia możliwe jest na przykład dzięki zastosowaniu klucza dynamometrycznego. Znając moment dokręcania śrub, możemy tak ustawić klucz, aby uzyskać odpowiednią siłę naprężenia wstępnego. 

Inne artykuły z tej kategorii

Jakie normy muszą spełniać elementy złączne?

Normy i specyfikacje

Normy dotyczące wytrzymałości Elementy złączne są często poddawane różnym obciążeniom czy wibracjom. Normy...

Więcej

Rodzaje nakrętek i ich zastosowanie

Nakrętki i podkładki

Jakie nakrętki warto stosować? Warto podkreślić raz jeszcze, że nakrętki są jednym z kluczowych elementów złącznych...

Więcej

Jakie są podstawowe rodzaje śrub?

Śruby i wkręty

Trzpień – istotny element w klasyfikacji śrub Dokonując odpowiedniego wyboru śruby, uwzględniając jej zastosowanie...

Więcej