Rodzaje podkładek pod śruby – które do jakich realizacji?

Podkładki to niepozorne elementy, które znacząco zwiększają trwałość i bezpieczeństwo połączeń śrubowych. Ich głównym zadaniem jest równomierne rozłożenie sił docisku, ochrona powierzchni przed zarysowaniem oraz stabilizacja nakrętki. W instalacjach przemysłowych w Polsce i Europie stosuje się podkładki zgodne z normami DIN, ISO i EN, co zapewnia wymienność i kompatybilność z innymi elementami złącznymi. 

• Podkładki dzielą się na płaskie, sprężyste i kształtowe – każda pełni inną funkcję. 

• W Polsce i Europie stosuje się podkładki zgodne z normami DIN/ISO/EN/PN. 

• W konstrukcjach stalowych obowiązują specjalne podkładki DIN 7989 i HV. 

• Materiał (A2, A4, Ms, Cu, poliamid) i powłoka (ocynk galwaniczny, ogniowy, płatkowy) decydują o trwałości i odporności. 

• Wszystkie podkładki dostępne są online w sklepie Elgo z wysyłką tego samego dnia. 

Podkładki płaskie – najczęściej wybierane 

Prosta odpowiedź: podkładki płaskie stosuje się zawsze, gdy trzeba rozłożyć nacisk śruby na większą powierzchnię. 

Najpopularniejsze rozwiązania: 

• Podkładki okrągłe DIN 125 A – klasyczny wybór, dostępne w wielu średnicach od M2 do M56. Mogą być wykonane z różnych materiałów: A2 (stal nierdzewna), A4 (stal kwasoodporna), mosiądz, miedź czy poliamid. 

• Podkładki powiększone DIN 9021 – mają większą średnicę zewnętrzną, co zwiększa powierzchnię docisku. Wykorzystywane przy miękkich materiałach, np. drewnie czy aluminium. 

• Podkładki do konstrukcji stalowych DIN 7989 – grubsze i większe, przeznaczone do dużych średnic śrub w konstrukcjach nośnych. 

Zobacz podkładki płaskie w sklepie Elgo 

Podkładki sprężyste – kontrola luzowania 

Prosta odpowiedź: podkładki sprężyste stosuje się, aby zapobiegać luzowaniu połączeń przy wibracjach i obciążeniach dynamicznych. 

Przykłady: 

• Podkładki sprężyste DIN 127 B – przecięte pierścienie, które działają jak sprężyna i generują dodatkową siłę docisku. 

• Podkładki łukowe DIN 128 A – stosowane w lekkich konstrukcjach, gdzie wymagane jest sprężyste dopasowanie. 

• Podkładki podatne łukowe DIN 137 A – elastyczne, pozwalają kompensować zmiany naprężeń w połączeniu. 

Sprawdź podkładki sprężyste w sklepie Elgo 

Podkładki kształtowe – do wymagających konstrukcji 

Podkładki kształtowe to specjalna grupa elementów przeznaczona do połączeń, w których śruby pracują pod kątem lub w miejscach o nierównej powierzchni. W Polsce często stosowane są podkładki stożkowe DIN 434 i klinowe DIN 435, które zapewniają równomierne przeniesienie obciążeń na elementy stalowe. 

Zobacz podkładki kształtowe w sklepie Elgo 

Porównanie materiałów i powłok ochronnych w różnych rodzajach podkładek 

Wybór podkładki to nie tylko kwestia kształtu, ale także materiału i powłoki. To one decydują o odporności na korozję i trwałości połączenia w różnych środowiskach pracy. 

Materiały: 

• Stal nierdzewna A2 – odporna na wilgoć i warunki atmosferyczne. 

• Stal kwasoodporna A4 – wyższa odporność chemiczna, do środowisk z chemikaliami i wody morskiej. 

• Miedź (Cu) – odporna na korozję elektrochemiczną, używana w instalacjach elektrycznych. 

• Mosiądz (Ms) – łatwy w obróbce, odporny na korozję, stosowany w elementach dekoracyjnych i lekkich konstrukcjach. 

• Poliamid – lekki i dielektryczny, używany w miejscach wymagających izolacji elektrycznej. 

Powłoki ochronne: 

• Ocynk galwaniczny – cienka warstwa, odporność krótkoterminowa w środowisku wilgotnym; ekonomiczne rozwiązanie. 

• Ocynk ogniowy – grubsza i chropowata warstwa, znacznie wyższa trwałość w warunkach zewnętrznych i przemysłowych. 

• Ocynk płatkowy – cienkowarstwowa, bezwodorowa powłoka o bardzo wysokiej odporności korozyjnej, stosowana w nowoczesnych konstrukcjach. 

• Bez powłoki – stosowane tam, gdzie element pracuje w środowisku suchym lub gdy przewidziana jest dodatkowa ochrona powierzchni. 

Tabela: rodzaje podkładek i ich zastosowanie 

Klasy twardości podkładek – 140HV, 200HV, 300HV 

Oprócz kształtu i powłoki istotna jest klasa twardości, która musi być dopasowana do śrub i nakrętek użytych w połączeniu. 

Prosta odpowiedź: im wyższa klasa HV, tym podkładka przeznaczona jest do większych obciążeń i mocniejszych śrub. 

Najczęściej zadawane pytania 

Jakie są podstawowe rodzaje podkładek do śrub? 

Trzy główne grupy to podkładki płaskie, sprężyste i kształtowe. 

Czym różni się ocynk galwaniczny od ocynku ogniowego? 

Ocynk galwaniczny to cienka warstwa o niższej odporności korozyjnej, a ocynk ogniowy to grubsza powłoka, która sprawdza się w trudnych warunkach zewnętrznych. 

Czy podkładki sprężyste zawsze zapobiegają luzowaniu? 

Nie, działają wspomagająco – w połączeniach narażonych na silne drgania stosuje się także dodatkowe zabezpieczenia. 

Jakie materiały podkładek są najlepsze w środowisku wilgotnym? 

Najczęściej wybierane są podkładki ze stali nierdzewnej A2 i kwasoodpornej A4. 

Czy podkładki HV można zastąpić standardowymi? 

Nie – w połączeniach konstrukcyjnych wymagane są podkładki o określonej twardości i wymiarach zgodnych z EN 14399-6. 

Dowiedz się więcej na blogu 

• Zabezpieczenie śrub i nakrętek przed odkręceniem – co robić, aby połączenie było trwałe? 

• Śruby z pełnym gwintem – czym się wyróżniają i jak działają w połączeniu? 

• Najczęstsze błędy montażowe przy użyciu kotew chemicznych i prętów gwintowanych DIN 976 

Gdzie kupić podkładki do śrub? 

Elgo wspiera wykonawców w Polsce i Europie jako producent i dystrybutor elementów złącznych. W ofercie znajduje się ponad 15 000 produktów dostępnych online, wysyłanych tego samego dnia przy zamówieniu do godziny 12:00. Dostępne są także wyceny z działu handlowego oraz produkcja na zamówienie.