Rodzaje stali nierdzewnej – oznaczenia, tabela, zastosowanie

Najważniejsze informacje na start 

• Rodzaje stali nierdzewnej różnią się odpornością na korozję, składem chemicznym i właściwościami mechanicznymi 

• Najczęściej spotykane gatunki stali nierdzewnej to A2 (1.4301) i A4 (1.4401 / 1.4571) 

• Oznaczenie stali nierdzewnej zależy od systemu – popularne są oznaczenia AISI (USA), DIN/EN (Europa), PN (Polska) 

• Gatunki stali nierdzewnej – tabela ułatwia porównanie odmian według odporności i przeznaczenia 

• W zależności od typu, stal nierdzewna znajduje zastosowanie w środowisku wilgotnym, morskim, chemicznym lub wysokotemperaturowym 

Czym właściwie jest stal nierdzewna? 

Stal nierdzewna to stop żelaza z chromem (min. 10,5%), który tworzy na powierzchni pasywną warstwę tlenku – niewidoczną, ale skutecznie chroniącą przed korozją. W zależności od dodatków stopowych (nikiel, molibden, tytan) można modyfikować jej właściwości – od odporności chemicznej po wytrzymałość cieplną. 

Najpopularniejsze gatunki stali nierdzewnej i ich oznaczenia 

W praktyce inżynierskiej i handlowej stosuje się równolegle kilka systemów oznaczeń: 

Oznaczenie stali nierdzewnej A2 i A4 są najczęściej spotykane w elementach złącznych: śrubach, nakrętkach, podkładkach i prętach gwintowanych. 

Gatunki stali nierdzewnej – tabela i porównanie 

Gatunki stali nierdzewnej – zastosowanie w praktyce 

A2 – stal nierdzewna „ogólnego przeznaczenia” 

• stosowana w warunkach zewnętrznych, w środowisku wilgotnym 

• dobra odporność na działanie wody, pary wodnej, produktów spożywczych 

• nieodpowiednia do środowiska z chlorkami (np. baseny, woda morska) 

A4 – stal kwasoodporna 

• zawiera molibden (Mo), który zwiększa odporność na kwasy i chlorki 

• stosowana w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym, stoczniowym 

• wybór do połączeń narażonych na działanie soli lub agresywnych mediów 

A3, A5 – stal stabilizowana tytanem 

• zachowuje właściwości mechaniczne i odporność na korozję w wyższych temperaturach 

• polecana tam, gdzie występują cykle grzewcze i schładzania – np. wymienniki ciepła, instalacje procesowe 

A8 – wysokotemperaturowa 

• odporna na utlenianie w powietrzu do ponad 1000°C 

• stosowana w przemyśle energetycznym, piecach przemysłowych, spalarniach 

F51 (duplex) 

• wyjątkowe połączenie wytrzymałości stali konstrukcyjnej z odpornością nierdzewki 

• większa trwałość mechaniczna, lepsze zachowanie w wodzie morskiej niż A4 

• używana w zbiornikach, konstrukcjach offshore, rurociągach wysokociśnieniowych 

Często poruszane kwestie 

Jakie są najczęściej stosowane gatunki stali nierdzewnej? 

W praktyce najczęściej używa się stali A2 (1.4301) oraz A4 (1.4401 / 1.4571). Są dostępne w formie śrub, nakrętek, podkładek i prętów gwintowanych. 

Która stal nierdzewna nadaje się do wody morskiej? 

Lepszym wyborem niż A2 będzie stal A4 (316) lub stal duplex 1.4462 (F51) – odporne na działanie chlorków i soli. 

Czym różni się A2 od A4? 

Stal A4 zawiera molibden, co znacznie zwiększa odporność na agresywne media – w tym kwasy i sole. A2 to stal nierdzewna ogólnego zastosowania, ale bez kwasoodporności. 

Czy stal A2 rdzewieje? 

W warunkach normalnych – nie. Jednak w środowisku zasolonym, kwaśnym lub przy uszkodzeniu powłoki pasywnej może pojawić się tzw. korozja punktowa. 

Gdzie znajdę tabelę gatunków stali nierdzewnej z oznaczeniami? 

Tabela znajduje się w tym artykule – zawiera oznaczenia AISI, EN, właściwości i typowe zastosowania najważniejszych odmian stali nierdzewnej. 

Elgo – wyceny hurtowe, sprzedaż online i doradztwo techniczne 

W ofercie Elgo dostępne są elementy złączne wykonane z różnych gatunków stali nierdzewnej – od A2 i A4 po specjalne warianty techniczne. Kupujący mają dostęp do ponad 15 000 produktów online, wysyłanych tego samego dnia przy zamówieniu do godziny 12:00. Dla większych zamówień przygotowywane są indywidualne wyceny, a także możliwa jest produkcja specjalna na bazie rysunków technicznych. Każdy produkt objęty jest atestami i wsparciem technicznym. 

Sprawdź więcej artykułów 

• Stal nierdzewna a kwasoodporna – jak je odróżnić? 
• Jakie śruby wybrać do środowiska wilgotnego lub morskiego? 
• Śruby A2 czy A4 – co wybrać i kiedy?