Normy i specyfikacje
Tabela skoków gwintów metrycznych

Tabela skoków gwintów metrycznych – jak odczytywać wartości?
Co to jest skok gwintu?
Skok gwintu to odległość między sąsiednimi zwojami mierzona równolegle do osi śruby. Określa, jak daleko przesunie się nakrętka przy jednym pełnym obrocie śruby.
Jakie skoki gwintów są stosowane w systemie metrycznym?
Gwinty metryczne oznacza się literą M, po której podaje się średnicę nominalną w milimetrach. Wyróżniamy:
- Gwinty zwykłe (grube) – podstawowy rodzaj gwintu stosowany w większości połączeń. Przykład: M10 ma skok 1,5 mm.
- Gwinty drobnozwojne – oznaczane dodatkową wartością skoku, np. M10 x 1,25. Charakteryzują się większą wytrzymałością na drgania i lepszym dopasowaniem.
Dlaczego skok gwintu ma znaczenie?
Wybór skoku wpływa na właściwości połączenia:
- Większy skok – szybsze wkręcanie i wykręcanie, ale mniejsza odporność na luzowanie.
- Mniejszy skok (drobnozwojny) – większa siła zacisku i lepsza odporność na odkręcanie, stosowany w precyzyjnych mechanizmach i połączeniach narażonych na wibracje.
Gwint metryczny to podstawowy i znormalizowany rodzaj gwintu złącznego, który charakteryzuje się wysoką wytrzymałością – a to ze względu na duży kąt gwintu oraz zdolność do samohamowania. Wyróżniamy różne rodzaje gwintów metrycznych: od trapezowych, przez stożkowe, okrągłe aż po trójkątne.
Gwint metryczny oznaczany jest literą “M”, stosowany jest zarówno w zwykłym, codziennym użytku, jak i w przemyśle. Ma zarys trójkąta oraz podziałkę zwykłą i drobnozwojową. Przedziałka drobnozwojowa występuje w formie RH (prawozwojowej) lub LH (lewozwojowej). Może być jedno- lub wielokrotna.
Gwinty w śrubach mają różne rozmiary. By wiedzieć, jak zamówić prawidłowy należy sprawdzić tabelę skoków gwintów metrycznych. Pomiaru takiego skoku dokonuje się na dwa sposoby. Można to zrobić poprzez wzorzec gwintu lub suwmiarkę. Na taki wzorzec gwintu składają się listki wzorcowe z wzorem skoku gwintu. W tabeli mieszczącej się poniżej znajdują się najbardziej popularnej i najczęściej stosowane wymiary, jakie może mieć gwint metryczny. Podaliśmy także klasyfikację gwintów metrycznych ze względu na kształt, umiejscowienie, krotność, skok i sposób skręcenia.
Niekiedy można spotkać się także z pojęciem “gwint calowy”. Czym różni się on od wyżej opisanych gwintów metrycznych? W zasadzie różnica jest tylko w wartości, jakiej wyraża się średnicę znamionową oraz skok gwintu. W przypadku gwintów metrycznych są to milimetry, gwinty calowe – jak sama nazwa wskazuje – przelicza się w calach. 1 cal liczy 2,54 cm, niemniej jednak w tabelach skoku gwintów znajdziemy wymiary podane albo w jednej wartości albo w drugiej – nie praktykuje się mieszania tych dwóch systemów.
Przygotowaliśmy przykładową tabelę przedstawiającą zależność między skokiem gwintu (dla gwintów zwykłych i drobnozwojnych), długością gwintu w śrubach DIN 931 / PN 82101 oraz wymiarami klucza odpowiedniego do danej średnicy.
Średnica znamionowa M | Skok gwintu | Długość gwintu śrub DIN 931 / PN 82101 | Wymiar klucza dla śruby | |||
zwykły | drobnozwojny | do 125 mm | od 125 mm do 200 mm | powyżej 200 mm | ||
1 | 0,25 | 0,2 | ||||
1,2 | ||||||
1,4 | 0,3 | |||||
1,6 | 0,35 | 9 | 3,2 | |||
1,8 | ||||||
2 | 0,4 | 0,25 | 10 | 4 | ||
2,2 | 0,45 | |||||
2,5 | 0,35 | 0,35 | 11 | 5 | ||
3 | 0,5 | 12 | 5,5 | |||
3,5 | 0,6 | 13 | 6 | |||
4 | 0,7 | 0,5 | 14 | 7 | ||
5 | 0,8 | 16 | 22 | 8 | ||
6 | 1 | 0,75 / 0,5 | 18 | 24 | 10 | |
7 | 20 | 26 | 11 | |||
8 | 1,25 | 1 / 0,75 / 0,5 | 22 | 28 | 13 | |
9 | ||||||
10 | 1,5 | 1,25 / 1 / 0,75 | 26 | 32 | 45 | 17 |
12 | 1,75 | 1,5 / 1,25 / 1 | 30 | 36 | 49 | 19 |
14 | 2 | 34 | 40 | 53 | 21 | |
16 | 1,5 / 1 | 38 | 44 | 57 | 24 | |
18 | 2,5 | 2 / 1,5 / 1 | 42 | 48 | 61 | 27 |
20 | 46 | 52 | 65 | 30 | ||
22 | 50 | 56 | 69 | 34 | ||
24 | 3 | 54 | 60 | 73 | 36 | |
27 | 60 | 66 | 79 | 41 | ||
30 | 3,5 | 66 | 72 | 85 | 46 | |
33 | 72 | 78 | 91 | 50 | ||
36 | 4 | 3 / 2 / 1,5 | 78 | 84 | 97 | 55 |
39 | 84 | 90 | 103 | 60 | ||
42 | 4,5 | 90 | 96 | 109 | 65 | |
45 | 3 / 1,5 | 96 | 102 | 115 | 70 | |
48 | 5 | 3 / 2 / 1,5 | 108 | 121 | 75 | |
52 | 116 | 129 | 80 | |||
56 | 5,5 | 4 / 3 / 2 / 1,5 | 124 | 137 | 85 | |
60 | 132 | 145 | 90 | |||
64 | 6 | 4 / 3 / 2 | 140 | 153 | 95 | |
68 | 148 | 161 | 100 | |||
72 | 156 | 169 | 105 | |||
76 | 164 | 177 | 110 | |||
80 | 172 | 185 | 115 | |||
85 | 120 | |||||
90 | 192 | 205 | 130 | |||
100 | 225 | 145 | ||||
Kąt gwintu 60 stopni |
Inne artykuły z tej kategorii
Pręty gwintowane – rodzaje i zastosowanie
Pręty gwintowane
Zastosowanie prętów gwintowanych Pręty gwintowane mają dość szerokie spectrum zastosowania. Warto podkreślić,...
Uchwyty do paneli fotowoltaicznych – rodzaje i sposoby montażu
Fotowoltaika
Rodzaje uchwytów do paneli fotowoltaicznych Perfekcja i szybkość montażu są możliwe do uzyskania wówczas, gdy uchwyty...
Mocowania do montażu paneli fotowoltaicznych
Fotowoltaika
Instalacja fotowoltaiczna narażona jest na dużą amplitudę temperatur. Przed poluzowaniem połączeń śrubowych na skutek...