Śruby i wkręty
Moment dokręcania śrub

Moment dokręcania śrub – dlaczego ma znaczenie?
Moment dokręcania śrub to jeden z tych parametrów, który jest bardzo ważny dla trwałości połączeń, a jednak często jest lekceważony. Zbyt słabe dokręcenie? Ryzyko poluzowania elementów pod wpływem wibracji. Zbyt mocne? Można uszkodzić gwint lub nawet zerwać śrubę.
Jak dobrać właściwy moment dokręcania?
Klucz dynamometryczny to narzędzie, które pozwala wprowadzić naukową precyzję w praktyczne zadania. Dobrze dobrany moment dokręcania to dowód na to, jak ważne jest zachowanie równowagi między siłą a precyzją – zasada, którą cenią sobie nie tylko profesjonaliści, ale każdy, kto dba o solidność swoich projektów.
Dlaczego długość klucza ma znaczenie?
Czy wiesz, że zmiana długości klucza już o kilka centymetrów może wpłynąć na potrzebną siłę dokręcania? A w przemyśle motoryzacyjnym i lotniczym precyzyjne wartości momentu są tak istotne, że stosuje się klucze dynamometryczne z tolerancją sięgającą setnych części niutonometra?
Gdzie znaleźć wartości momentów dokręcania?
Jednak gdzie szukać wartości momentów dokręcania śrub stosowanych w budownictwie i konstrukcjach stalowych?
Przygotowaliśmy tabelę, która ułatwi dobór odpowiednich parametrów dla śrub i nakrętek z gwintem zwykłym i drobnozwojnym.
Tabela wartości momentów dokręcania śrub oraz nakrętek z gwintem zwykłym
Średnica | Momenty dokręcania MA wyrażone w [Nm] | ||||
Klasa | 4.6 | 5.6 | 8.8 | 10.9 | 12.9 |
M4 | 1.02 | 1.37 | 3.3 | 4.8 | 5.6 |
M5 | 2.0 | 2.7 | 6.5 | 9.5 | 11.2 |
M6 | 3.5 | 4.6 | 11.3 | 16.5 | 19.3 |
M8 | 8.4 | 11.0 | 27.3 | 40.1 | 46.9 |
M10 | 17.0 | 22.0 | 54.0 | 79.0 | 93.0 |
M12 | 29.0 | 39.0 | 93.0 | 137.0 | 160.0 |
M14 | 46.0 | 62.0 | 148.0 | 218.0 | 255.0 |
M16 | 71.0 | 95.0 | 230.0 | 338.0 | 395.0 |
M18 | 97.0 | 130.0 | 329.0 | 469.0 | 549.0 |
M20 | 138.0 | 184.0 | 464.0 | 661.0 | 773.0 |
M22 | 186.0 | 250.0 | 634.0 | 904.0 | 1057.0 |
M24 | 235.0 | 315.0 | 798.0 | 1136.0 | 1329.0 |
M27 | 350.0 | 470.0 | 1176.0 | 1674.0 | 1959.0 |
M30 | 475.0 | 635.0 | 1597.0 | 2274.0 | 2662.0 |
M33 | 645.0 | 865.0 | 2161.0 | 3078.0 | 3601.0 |
M36 | 1080.0 | 1440.0 | 2778.0 | 3957.0 | 4631.0 |
M39 | 1330.0 | 1780.0 | 3597.0 | 5123.0 | 5994.0 |
M42 | 1605.0 | 2006.0 | 4413.0 | 6285.0 | 7354.0 |
M45 | 2005.0 | 2506.0 | 5512.0 | 7851.0 | 9187.0 |
M48 | 2424.0 | 3030.0 | 6667.0 | 9495.0 | 11112.0 |
M52 | 3116.0 | 3896.0 | 8570.0 | 12206.0 | 14284.0 |
M56 | 3883.0 | 4854.0 | 10678.0 | 15208.0 | 17797.0 |
M60 | 4818.0 | 6022.0 | 13249.0 | 18870.0 | 22082.0 |
M64 | 5802.0 | 7252.0 | 15955.0 | 22724.0 | 26592.0 |
M68 | 7012.0 | 8765.0 | 19282.0 | 27462.0 | 32137.0 |
M72 | 8379.0 | 10474.0 | 23043.0 | 32819.0 | 38405.0 |
M76 | 9903.0 | 12378.0 | 27232.0 | 38785.0 | 45387.0 |
M80 | 11610.0 | 14514.0 | 31930.0 | 45476.0 | 53216.0 |
M90 | 16796.0 | 20995.0 | 46188.0 | 65783.0 | 76980.0 |
M100 | 23381.0 | 29226.0 | 64297.0 | 91574.0 | 107161.0 |
Orientacyjne wartości momentów dokręcania śrub trzpieniowych z gwintem grubym dla współczynnika tarcia wynoszącego μc = 0,14 |
Moment dokręcania śrub to wartość wektorowa, która informuje o tym, z jaką siłą należy dokręcać śrubę ramieniem klucza o określonej długości, aby osiągnąć optymalne i trwałe dopasowanie łączonych elementów. Moment dokręcania (ang. Torque) wyrażamy w niutonometrach (Nm), czyli wzorem F x L (siła raz długość ramienia obracającego).
Każde połączenie śrub posiada swój moment dokręcenia, który musimy znać, aby było ono trwałe i odporne na drgania i obciążenia. Krótko mówiąc, musimy wiedzieć jaki moment dokręcania ma śruba, aby nie uległa ona odkręceniu (np. śruby mocujące koła w samochodzie) lub aby nie uszkodzić gwintu. Ważnym aspektem, który trzeba także brać pod uwagę jest siła naprężenia wstępnego. Zależna ona jest od współczynnika tarcia oraz właśnie od momentu dokręcania śruby.
Wartości momentu dokręcania śrub możemy odczytać z tabeli podawanych przez producentów, które obejmują takie parametry jak: klasa wytrzymałości, średnica, skok czy rodzaj gwintu.
Zagwarantowanie odpowiedniego połączenia możliwe jest na przykład dzięki zastosowaniu klucza dynamometrycznego. Znając moment dokręcania śrub, możemy tak ustawić klucz, aby uzyskać odpowiednią siłę naprężenia wstępnego.
Inne artykuły z tej kategorii
Ocynk ogniowy – na czym polega i czym jest ten rodzaj pokrycia elementów stalowych?
Powłoki ochronne
Jakie elementy poddaje się ocynkowaniu? Ocynkować można każdy rodzaj stali, który spełnia wymagania normy DIN 17100...
Różnice pomiędzy DIN 975 vs. DIN 976
Pręty gwintowane
Norma DIN 975 opisuje sposób wykonania pręta gwintowanego. Od pewnego czasu elementy produkowane według normy DIN 975...
Jak odpowiednio dobrać wiertło pod gwint?
Śruby i wkręty
Otwory pod gwint Odpowiednie przygotowanie otworów pod gwint jest kluczowe dla skutecznego i trwałego łączenia elementów...